Phát triển song song mỹ thuật giá vẽ và mỹ thuật cộng đồng
Nhà nghiên cứu Bùi Văn Tiếng - Bí thư Đảng đoàn, Chủ tịch Liên hiệp Liên hiệp các Hội Văn học - Nghệ thuật thành phố phát biểu chỉ đạo Đại hội.
Thưa các đồng chí lãnh đạo sở ban ngành thành phố và các vị đại biểu khách mời,
Thưa toàn thể Đại hội,
Sau thành công của đại hội nhiệm kỳ năm hội: Văn nghệ dân gian thành phố, Âm nhạc thành phố, Nghệ sĩ Múa thành phố, Nhiếp ảnh nghệ thuật thành phố, Điện ảnh thành phố, hôm nay Hội Mỹ thuật thành phố là hội chuyên ngành thứ sáu của Liên hiệp Hội tiến hành đại hội nhiệm kỳ 2023-2028.
Thưa toàn thể Đại hội,
Đầu năm nay, mỹ thuật Đà Nẵng đã xảy ra một sự cố ngoài ý muốn: Sáng ngày 19 tháng 01 năm 2023, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình dân dụng và công nghiệp Đà Nẵng phát đi thông cáo báo chí về vụ vi phạm bản quyền tác phẩm Cat with a Ball (tạm dịch Mèo với Quả bóng) của hoạ sĩ Lee Sangsoo sinh năm 1983, quốc tịch Hàn Quốc, từng học khoa điêu khắc Đại học Nghệ thuật Dong-A (Busan) - thiết kế này được Lee Sangsoo sáng tác năm 2021 và đăng tải trên trang cá nhân từ tháng 9 năm 2022. Thông cáo nêu rõ: Tượng linh vật mèo trang trí tại tiểu cảnh phía Đông Bắc cầu Rồng mô phỏng tác phẩm Cat with a Ball của tác giả Lee Sangsoo. Tại thời điểm lắp đặt, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình dân dụng và công nghiệp Đà Nẵng đã gắn bảng tên tác giả và tác phẩm để dẫn nguồn. Tuy vậy, sau khi nhận phản ánh dư luận, Sở Xây dựng thành phố Đà Nẵng đã chỉ đạo tháo dỡ và khắc phục ngay để tránh gây điểm nóng dư luận. Đồng thời, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình dân dụng và công nghiệp Đà Nẵng cũng liên hệ, thông tin cho họa sĩ Lee Sangsoo về kết quả xử lý khắc phục và được họa sĩ Lee Sangsoo chấp nhận. May là mọi việc kết thúc nhẹ nhàng và may nữa là Hội Mỹ thuật thành phố đứng ngoài sự cố này.
Thưa toàn thể Đại hội,
Kể lại câu chuyện không vui này để mở đầu bài phát biểu trước Đại hội, tôi muốn nhấn mạnh hai ý: Tác phẩm nghệ thuật luôn đòi hỏi tính chỉnh thể và quan trọng hơn đó phải là sản phẩm độc đáo của sáng tạo cá nhân. Bởi tính tổng thể trong tác phẩm Cat with a Ball/ Mèo với Quả bóng không được tôn trọng - con mèo không còn quả bóng - nên dẫu đã được dẫn nguồn về bản quyền, hoạ sĩ Hàn Quốc Lee Sangsoo cũng không chấp nhận để Đà Nẵng tiếp tục trưng bày “bản nhái” tác phẩm của mình. Và bởi tính độc đáo của sáng tạo cá nhân nên mới có việc bảo vệ tác quyền, mới có cơ sở để đánh giá một tài năng nghệ thuật, mới có tiêu chí để phân biệt nghệ sĩ với nghệ nhân...
Thưa toàn thể Đại hội,
Thay mặt Đảng đoàn và Ban Thường vụ Liên hiệp Hội, tôi khẳng định rằng các báo cáo do Đoàn Chủ tịch trình bày trên diễn đàn Đại hội được chuẩn bị công phu, đánh giá đúng thực trạng, định hướng phát triển phù hợp với thực tiễn của đời sống và với thực lực của Hội. Thay mặt Đảng đoàn và Ban Thường vụ Liên hiệp Hội, tôi xin ghi nhận và biểu dương những nỗ lực của toàn thể hội viên, của Hội đồng Nghệ thuật, của Ban Kiểm tra và nhất là của Ban Chấp hành Hội Mỹ thuật thành phố Đà Nẵng khóa IV trong việc thực hiện Nghị quyết Đại hội nhiệm kỳ 2018-2023 của Hội, góp phần tích cực và đáng kể vào việc thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ IX nhiệm kỳ 2019-2024 của Liên hiệp Hội. Có thể nói trong nhiệm kỳ qua, ở cả hai lĩnh vực mỹ thuật giá vẽ và mỹ thuật cộng đồng, Hội Mỹ thuật thành phố đã có nhiều thành tựu đáng tự hào. Nhân đây tôi xin nồng nhiệt chúc mừng nhà điêu khắc Đinh Gia Thắng đã được trao tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học nghệ thuật năm 2022 với Quần thể tượng đài Bà mẹ Việt Nam anh hùng. Đặc biệt tôi xin nồng nhiệt chúc mừng tập thể Hội Mỹ thuật thành phố và cá nhân Chủ tịch Hội Hồ Đình Nam Kha đã được Chủ tịch Uỷ ban nhân dân thành phố tặng bằng khen về những đóng góp trong nhiệm kỳ qua cho lĩnh vực mỹ thuật nói riêng và cho sự phát triển của thành phố nói chung.
Từ diễn đàn của Đại hội này, tôi rất kỳ vọng vào Ban Chấp hành Hội, Hội đồng Nghệ thuật và Ban Kiểm tra của Hội và nhất là rất kỳ vọng vào Tân Chủ tịch Hội Thân Trọng Dũng mới được Đại hội tín nhiệm giao trọng trách trong việc đứng mũi chịu sào lãnh đạo hội viên đồng thuận/ đồng lòng, cùng nhau hướng về đại cuộc để tổ chức thực hiện tốt nhất Nghị quyết của Đại hội nhiệm kỳ 2023-2028 này. Xin nói thêm rằng trong hoạt động Hội, chúng ta vừa phải biết đề cao tinh thần tập thể nhằm tạo nên sự đồng thuận/ đồng lòng, cùng nhau hướng về đại cuộc như đã nêu trên, lại vừa phải biết coi trọng cái tôi cá thể trong sáng tạo nghệ thuật bao gồm cả sáng tạo chất liệu hội hoạ như chất liệu sơn mài màu trong loạt tranh Dòng chảy của họa sĩ Ngô Thanh Hùng… Tôi cũng xin bày tỏ lòng tri ân đối với Hoạ sĩ Hồ Đình Nam Kha do quy định về thời gian đảm nhiệm chức vụ Chủ tịch Hội không quá hai nhiệm kỳ liên tiếp, đối với hoạ sĩ-nhà điêu khắc Lê Huy Hạnh do quy định về độ tuổi tối đa đảm nhiệm chức vụ Phó Chủ tịch Hội, đối với họa sĩ Trương Nguyễn Nguyên Kha và hoạ sĩ Đặng Công Tuấn - Ủy viên Ban Chấp hành Hội nhiệm kỳ 2018-2023 - cả bốn anh đều không tiếp tục tham gia Ban Chấp hành Hội nhiệm kỳ này.
Thưa toàn thể Đại hội,
Nhiệm kỳ 2023-2028 sắp tới, Hội Mỹ thuật thành phố vẫn phải đi trên hai chân: Mỹ thuật giá vẽ và mỹ thuật cộng đồng. Coi trọng Mỹ thuật giá vẽ tức là coi trọng chất lượng cao trong sáng tác mỹ thuật, từ hội hoạ cho đến điêu khắc, cho đến cả nghệ thuật sắp đặt - muốn thế cần phải coi trọng hơn nữa việc giữ lửa cảm hứng nghệ thuật cho các nghệ sĩ cao tuổi đi đôi với chăm lo những tài năng trẻ, chẳng hạn cần chú ý sưu tầm tư liệu hiện vật liên quan đến quá trình cống hiến của các nghệ sĩ cao tuổi trên địa bàn thành phố, hay chẳng hạn tổ chức biên soạn sách Nửa thế kỷ Mỹ thuật Đà Nẵng (1975-2025). Coi trọng mỹ thuật cộng đồng tức là coi trọng chất lượng tranh vẽ ở các dự án đường bích họa, bao gồm việc duy tu bảo dưỡng tranh định kỳ, không thể nhân danh cộng đồng để hạ thấp chất lượng, hạ thấp thị hiếu thẩm mỹ của đông đảo công chúng.
Thưa toàn thể Đại hội,
Nhiệm kỳ 2023-2028, Hội Mỹ thuật thành phố cần coi trọng việc kết nạp hội viên theo hướng hướng mạnh vào các trường học. Có thể tổ chức trại sáng tác, triển lãm riêng cho giáo viên dạy mỹ thuật ở các trường phổ thông và Trường Cao đẳng Văn hóa nghệ thuật Đà Nẵng; và có thể Đại hội lần này chưa đặt vấn đề sửa đổi Điều lệ Hội nhưng trong nghị quyết nên nêu ý sẽ vận dụng cho phù hợp hơn với thực tiễn một số điều khoản liên quan tới chuẩn kết nạp hội viên mới nhằm đẩy mạnh phát triển hội viên trong các trường học. Tôi vẫn nhớ Đại hội lần thứ IV hồi năm 2018 đã đề ra ý tưởng về việc thành lập Câu lạc bộ Giáo viên Mỹ thuật nhằm trực tiếp góp phần vào quá trình giáo dục thị hiếu thẩm mỹ, thị hiếu nghệ thuật trong trường học - nên tập trung chỉ đạo thực hiện sáng kiến này.
Thưa toàn thể Đại hội,
Từ diễn đàn long trọng này, thay mặt Đảng đoàn và Ban Thường vụ Liên hiệp Hội, tôi xin chân thành cảm ơn lãnh đạo thành phố và các sở ban ngành đã đồng hành và tạo điều kiện để giới mỹ thuật Đà Nẵng phát huy cao nhất năng lực sáng tạo nghệ thuật, vừa phục vụ nhiệm vụ chính trị của địa phương với tư cách những công-dân-nghệ-sĩ, vừa phục vụ cho sự phát triển của bản thân nghệ thuật của cái khoảnh khắc, góp phần xứng đáng vào việc gầy dựng thương hiệu Đà Nẵng luôn trân trọng cái Đẹp, cái thẩm mỹ. Chúc tất cả những người hoạt động mỹ thuật là đại biểu Đại hội và cả những người hoạt động mỹ thuật trên địa bàn thành phố không có mặt ở đây luôn đầy ắp cảm hứng nghệ thuật và luôn tươi mới trong sáng tạo nghệ thuật. Chúc Đại hội lần thứ V Hội Mỹ thuật Đà Nẵng thành công như mong đợi. Xin chân thành cảm ơn mọi người đã chăm chú lắng nghe./.