Vía khói

oe oe đêm

từng chiếc lá chớm vàng ngơ ngác

ló rạng mặt người

mặt trời thứ nhất nhìn tôi

 

mẹ hồi sức sau cơn nghiến răng bung bật

                                                           mồ hôi

và khói,

khói hun mù tóc nội

 

lần hồi chái bếp

đôi đũa cả quấy sôi nồi cháo sứt quai

những hạt gạo cười

tuế khói bung hoa

 

trắng

trong

lỏng bỏng vị nghèo

mùi khói sì sụp len vào dòng sữa mẹ

tôi lớn lên từ vía khói ruổi heo may

 

khói hóa kiếp rạ rơm trên rẻo đồng chua

nước mặn

khói bầu bạn cùng cha nẻ đường cày

                           rửa hạt muối đa đoan

 

quê nghèo hơn cổ tích

con chim xanh cắp sợi khói loang chiều

nắng lịm mờ đôi cánh

 

vía khói trói chân tôi

đi nghìn trùng vẫn nhớ

sợi khói gầy dẫn đường về cố xứ

chịu ơn chiếc áo chàm bốn mùa ám khói

                                                         rạ rơm

cái mùi khét nắng

cái mùi sũng mưa

mồ hôi chua phèn vá chằng vá đụp

 

khói táp sờn vai cha

khói ghì còng lưng mẹ

để bếp lửa nhà đượm đỏ dù chỉ bữa đói

                                                      bữa no

để những dấu chân thấm vị làng tỏa

                                      đến muôn phương

dẫm lên đá xanh thảm đỏ

bước qua bạc vàng nhung lụa

xin người,

đừng quên vệt khói chiều vấn vít hương sen

 

lũ chúng tôi những kẻ tha phương

nhận ra nhau bằng màu mắt ngai ngái

                                              bùn non

vết tuổi thơ trâu đằm hà cớ phải tìm cách

                                                       khỏa sạch

mất ký ức là mất tất cả

không có gì mua nổi vía khói quê nhà

 

khói thở lấm tro ngày con biết bò lần ra

                                                      chái bếp

bà bế vào lòng bảo Thánh Gióng xa xưa

cũng thèm tiếng cơm sôi

mái tranh đẫm mùi nghèo

hoi hoi trầm tích bồ hóng

cả nhà quây quần nghe lửa cười củi đượm

chiếc nồi gang bồi hồi muốn đội vung

                                                    đứng dậy

nung nấu điều gì trong từng sợi khói

vươn cao

 

khói chấm lưng thon

em cầm liềm gặt phăng phăng cánh đồng

trĩu hạt vàng mơ

lẫn trong câu hát vụ mùa

bì bõm trăng non

bao nhiêu trai làng mềm vai gánh lúa

 

khói tỏa từ bát nước chè xanh màu mắt mẹ

và đốm lửa lập lòe hun điếu thuốc sưởi ấm

                                                           môi cha

vía khói làng ta ngày đêm sinh sôi không nghỉ

rầm rập linh khí hùng thiêng

 

mùa khói khát

những chái bếp nghèo giáp hạt vàng da

khói dẫn tôi qua làng lạ

chỉ dấu

tro tàn lửa lạnh

vọng tiếng gió nấc vào trống vắng

lạy trời,

xin xót đồng xanh

 

cơn đói mọc vào giấc mơ những cánh

                                                   đồng hoang

bỏ mặc vía khói ngược ngàn

con đường thoi thóp dài theo đuôi mắt

rợn buốt nghĩ suy

 

chín chiều ngồi nhớ khói

lồng ngực dội tiếng cơm sôi

lặng ngắm,

đôi má ửng hồng nhìn tôi như phải bỏng

gộc củi cháy nham còn luyến xuân thì

em hiền như rơm rạ

mắt chạm mắt thơm chiều nấu khói

bùng lên ngọn lửa rất người

 

ngày giặc tới

cầm vía khói tôi đi

khói hun mờ mắt địch

để em hóa thân thành o du kích cướp súng

                                                           quân thù

để trai làng đôi mươi hiên ngang đánh giặc

biết rằng có vía khói chở che

 

và cứ thế, vía khói kể cho lớp lớp cháu

                                                    con nghe

về những anh hùng lớn lên từ chân rơm

                                                    gốc rạ

về tình nghĩa đậm đà trai gái làng ta

về gừng cay muối mặn mẹ cha

khói thủy chung với người đời đời kiếp kiếp

 

vía khói vẽ hình hài đất nước

khói lặng thầm bước cùng người lính trên

từng cột mốc biên cương

khói dẫn đường cho những oan hồn chết

trận tìm lại cố hương

lớp lớp chân nhang đứng mòn mộ tối.

L.H.K